WAAR LIGT OEZBEKISTAN?
Oezbekistan ligt in Centraal-Azië met Kazachstan in het noorden, Turkmenistan in het zuiden en Tadzjikistan in het oosten. De Fergana Vallei van Oezbekistan grenst aan Kirgizië. Oezbekistan bestaat voornamelijk uit woestijn en semi-woestijn. In het westen ligt het Aralmeer. De Amu Darja en Syr Darja zijn de twee grootste rivieren van Oezbekistan en vinden hun oorsprong in de bergketens ten oosten van Oezbekistan. In het oosten zijn de uitlopers van het Tien Shan gebergte te vinden bij de Fergana vallei.
KLIMAAT
Doordat het land nergens grenst aan zee, heerst er een landklimaat. De temperaturen liggen in de wintermaanden rond de 0 tot 10 graden en in de zomermaanden rond de 25 tot 50 graden. De beste reisperiode is in april, mei en begin juni en in het najaar september en oktober.
ISLAM EN RAMADAN
In Oezbekistan is ongeveer 90% van de bevolking moslim, waarvan de meeste soennieten zijn. De overige 10% van de Oezbeken zijn Russisch-orthodox. De Oezbeken zijn echter zeker niet fundamentalistisch in de manier waarop zij hun geloof beleven. De lange overheersing door de Russen hebben hieraan bijgedragen.
TAAL
Het Oezbeeks (O‘zbek tili; cyrillisch: Ўзбек тили) is een Oost-Turkse taal die de officiële taa van Oezbekistan is. Ze wordt gesproken door 21,5 miljoen mensen in Oezbekistan en andere landen in Centraal-Azië. Het Oezbeeks behoort tot de Qarluq-familie van de Turkse talen, hetgeen onder andere blijkt uit het feit dat het lexicon en de grammatica het meest op het Oeigoers lijken. Andere invloeden komen uit het Perzisch, het Arabisch en het Russisch. Het Oezbeeks wordt officieel in het Latijns alfabet geschreven, maar het cyrillisch wordt ook nog vaak gebruikt, en in het verleden werd het Arabisch alfabet gehanteerd.
Na onafhankelijkheid is de kennis van het Russisch afgenomen; een nieuwe generatie is opgegroeid met de Oezbeekse taal en ook Engels. In hotels en toeristische restaurants spreekt men vaak ook een paar woorden Engels. Hoewel soms met wat moeite, kom je er altijd wel uit. Alleen de oudere generatie spreekt nog Russisch.
ECONOMIE
Het land is rijk aan grondstoffen, zoals aardgas, steenkool, koper, goud en verschillende mineralen. Betrekkelijk veel mensen zijn nog afhankelijk van de landbouw: groente, fruit, zijde, wijn. Oezbekistan is de tweede grootste katoenproducent van de wereld. Doordat hierbij veel water nodig is, is veel daarvan onttrokken aan het destijds enorme Aralmeer. De irrigatie heeft dit meer gedecimeerd.
HET VISUM
Per 1 februari 2019 hebben Belgen en Nederlanders – net als 43 andere nationaliteiten – geen visumplicht meer voor Oezbekistan. Het verblijf is wel aan een maximum van 30 dagen gebonden. Uw paspoort dient nog minimaal 6 maanden geldig te zijn na vertrek uit Oezbekistan.
ETEN EN DRINKEN
Een reis naar Oezbekistan staat verder in het teken van de Oezbeekse keuken.
De Oezbeekse keuken wordt beschouwd als de rijkste keuken in Centraal-Azië. In vele recepten komen de basis ingrediënten zoals: vlees, groenten, fruit, kruiden, specerijen en granen terug.
Het standaardgerecht van Oezbekistan is Plov. Plov (Osh) is de trots van de Oezbeekse keuken, een favoriet voor het Oezbeekse volk en de gasten. Om dit rijstgerecht te maken bakken ze vlees (rundvlees of lam), ui en wortels, erwten en rozijnen in rijstolie en laten ze de ingrediënten samen stomen. “Wie geen plov heeft gegeten, is niet geboren.” Ook zeer populair is de sjaslik, een gegrilde spies met kruidige stukjes vlees, verslavend lekker.
Tussen de graanproducten in de nationale Oezbeekse keuken is het plat brood (patir of obinon) het populairst. Dit brood wordt gebakken in een speciale kleioven- tandir. Het is een trots voor een huisvrouw om zo’n zelfgebakken brood te serveren voor de gasten of als geschenk te geven. Ze bedenken honderden manieren om het brood te versieren.
Maaltijdsoepen nemen een belangrijke plaats in de Oezbeekse keuken. Traditionele Oezbeekse soepen, o.a shurpa (chorba), mastava ughra en laghman zijn lekker en zeer voedzaam. Ze verschillen in smaak door het gebruik van meer of minder van vlees, wortelen, rapen, uien en kruiden. Shurpa werd in de tijd van Abu Ali ibn Sina (Avicenna) beschouwd als een genezende maaltijd tegen vele ziekten.
Voor de liefhebbers is Oezbeekse samosa een top hartig gebakje. Traditioneel wordt samosa gebakken in een ronde kleioven, waarbij zij direct op een kleioppervlak worden geplakt. De vulling kan een combinatie zijn van vlees, pompoen, aardappelen en kruiden.
De Russische keuken is ook nog steeds populair in Oezbekistan. Zo vind je er o.a. de gekende borsj, gepaneerde kotelet en, uiteraard, beef stroganoff.
Voor de wijnliefhebbers zijn er uitstekende wijnen, waaronder dessertwijnen. Wodka is er alomtegenwoordig, en ook bier is vlot verkrijgbaar.
Oezbeekse zoetigheden zijn meestal op basis van noten, gedroogde fruit, bloem, suiker, zuivelproducten en honing. Halva, een soort zoete pudding en pashmak, met zijn witte zoete broze gebonden draden smelten in de mond. Dit alles te combineren als tussendoortje met een lekkere kop koffie of thee.
ELEKTRICITEIT
Wisselstroom met een spanning van 220 volt.
Contactdozen zijn vaak klein, tweepolig, en zonder aardverbinding. Een adapter is niet nodig.
TIJDSVERSCHIL
In de zomer + 03:00. Als het middag is in Khiva, is het 09:00 in Brussel. Oezbekistan kent geen zomer- en wintertijd.
BAGAGE
Voor het pakken van je bagage, dringen we er om praktische redenen op aan je te beperken tot één reiskoffer (max 20 kg voor de binnenlandse vluchten) en één stuk handbagage per persoon. Maximale afmeting van de handbagage = 55x35x25cm, maximaal gewicht = 8 kg.
KLEDING
Oezbekistan kent geen kledingvoorschriften. Wel toont het van respect voor het land en haar bewoners als je niet te bloot gekleed een moskee of mausoleum betreedt. Voor de bezoeken aan de bezienswaardigheden is soms een bedekte schouder verplicht. Zorg ervoor dat je altijd een sjaal bij je hebt om eventueel om je heen te kunnen slaan. Hoofddoeken worden in religieuze sites niet gebruikt en zijn derhalve ook niet noodzakelijk. U kunt uw zwemkleding meenemen, indien er een zwembad is, kunt u hiervan gebruik maken.
FOTO, GSM & WI-FI
Breng voldoende foto- en videomateriaal mee, want deze landen zijn fotogeniek. Zorg ook voor voldoende memory cards of een draagbare externe disk waar je de foto’s kan op overladen. In Oezbekistan moet op vrijwel elke site extra betaald te worden om te mogen fotograferen en om te mogen filmen De bedragen (tussen 1 en 3 $) kunnen altijd wijzigen en dienen ter plaatse in de lokale munt betaald te worden. Hoewel de staat politiek gevoelige websites blokkeert, is de opmars van internet niet te stuiten en vindt men op toeristische plaatsen internetcafés. In de meeste hotels is er wifi.
Gsm-communicatie werkt meestal goed in de steden, maar is onzekerder in de woestijn of in de bergen. Lokale SIM-kaarten kunnen op de luchthaven worden gekocht.
GELD
De Oezbeekse munteenheid is de som (of sum).1 euro is op 21/08/2022 ongeveer 11000 som waard.
Het grootste bankbiljet is dat van 10000 som. In de steden kunt u cash euro’s en dollars wisselen bij banken, wisselkantoortjes en veel hotels. Souvenirs kunt u eenvoudig met de euro betalen.
Voor de uitvoer van antiquiteiten uit Oezbekistan is een toestemming vereist van het Ministerie van Cultuur. Sommige verkopers zijn bereid de nodige stappen te ondernemen.
FOOIEN
Het is gebruikelijk in Oezbekistan om een fooi achter te laten in de restaurants. Meestal staat de fooi apart vermeld op de rekening als “service toeslag ”. De gids, chauffeur en reisbegeleiding in Oezbekistan verwachten aan het einde ook een fooi.
GEZONDHEID
Elke reiziger moet bij de voorbereiding van zijn reis naar het buitenland rekening houden met zijn gezondheidstoestand en de specifieke gezondheids- en voedselrisico’s van het land van bestemming. Gelieve hierover ons voor de afreis op de hoogte te brengen.
Er wordt gekookt met katoenzaadolie en de meeste westerse magen hebben moeite zich daaraan aan te passen. Als u in de bazaars wilt eten, neem dan medicijnen tegen diarree.
Kraanwater wordt niet aanbevolen voor toeristen. Het wordt sterk aangeraden om alleen water uit flessen te drinken.
Vaccinaties — Geen verplichte inentingen, maar het wordt sterk aangeraden om ingeënt te zijn tegen tetanus, hepatitis A en B, rabiës als u buiten de gebaande paden wilt gaan wandelen. Malaria komt niet voor in Oezbekistan.
Het nationale nummer (geen Engelse dienst) om een ambulance te bellen is 103 (in Tasjkent) en 03 (buiten de hoofdstad). In de hoofdstad biedt de Internationale Medische Kliniek van Tasjkent een Engelstalige dienst aan.
COVID 19
Buitenlandse burgers met een vaccinatiebewijs kunnen Oezbekistan binnenkomen zonder uitslag van een PCR-test. Bij ontstentenis van een dergelijk certificaat is een negatief resultaat van een PCR-test op besmetting met het coronavirus vereist, die ten minste 72 uur van tevoren is overgelegd. Als er geen vaccinatiebewijs of -test is, is bij het overschrijden van de grens is een expres-antigeentest vereist.
NATIONALE FEESTDAGEN
De nationale feestdagen in Oezbekistan zijn: Nieuwjaarsdag op 1 januari, Internationale Vrouwendag op 8 maart, Nowruz/Perzisch Nieuwjaar op 20 maart, Dag van de overwinning op 9 mei, Kinderdag op 1 juni, Onafhankelijkheidsdag op 1 september, lerarendag op 1 oktober en de Dag van de grondwet op 8 december. Daarnaast zijn er nog religieuze feestdagen zoals Ramadan en het Offerfeest wat elk jaar weer in een andere periode valt.
Registratieplicht
Binnen de drie dagen na aankomst moet de verblijfplaats van de reiziger worden geregistreerd bij OVIR (de dienst Visa en Registratie). Deze registratie wordt uitgevoerd door het hotel, de eigenaar van de gastenkamer of de persoon die de reiziger heeft uitgenodigd. Dezelfde procedure moet worden herhaald bij elke verandering van verblijfplaats. U moet uw registratiebewijzen gedurende de volledige reis bewaren, aangezien deze bij controles en/of bij het verlaten van Oezbekistan opgevraagd kunnen worden. In geval van een overnachting in de trein kan u het treinticket bewaren.